صندوق‌های درآمد ثابت، از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک برای کسب درآمد ثابت هستند که به دلیل سوددهی بیشتر آنها نسبت به سپرده‌های بانکی، مورد توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. این صندوقها که بر سرمایه‌گذاری اوراق بهادار درآمد ثابت همچون اوراق قرضه شرکتی و دولتی، گواهی سپرده بانکی و سهام تمرکز دارند، برای افراد ریسک‌گریز که به دنبال سود قابل قبول هستند، مناسب است؛ اما بهترین و پرسودترین صندوق درآمد ثابت کدام است؟ در این مقاله با سازوکار و درصد سود و ریسک بهترین صندوق درآمد ثابت در بورس آشنا می‌شویم. تا پایان ما را همراهی کنید.
صندوق درآمد ثابت چیست؟
صندوق درآمد ثابت (Fixed Income Funds)، یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک اوراق بهادار با درآمد ثابت است که پرتفوی آن متشکل از اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی سپرده بانکی، سپرده بانکی و سهام می‌شود. بهترین صندوق درآمد ثابت، با توجه به ارزش خالص دارایی خود در بازار و اوراق قرضه‌ای که در آنها سرمایه‌گذاری می‌کند، بهترین نرخ بهره ثابت را به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کند.
این صندوق‌های سرمایه‌گذاری، درآمد ثابت با ریسک بسیار پایین را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد؛ همچنین این صندوقها معمولا دارای مدیریت فعال حرفه‌ای هستند که کارشان انتخاب، آنالیز و سرمایه‌گذاری اوراق بهادار است.
آشنایی با سازوکار بهترین صندوق‌های درآمد ثابت
شرکت‌ها و نهادهای دولتی، اوراق قرضه را برای تامین مالی عملیات روزانه و پروژه‌های بزرگ خود منتشر می‌کنند. صندوق درآمد ثابت، به سرمایه‌گذار این امکان را می‌دهد تا پول لازم برای تامین مالی شرکت‌ها و نهادهای خصوصی و دولتی را وام داده و بر اساس یک نرخ بهره مشخص، سود دریافت کنند. بهترین صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، دارای تاریخ سررسید هستند و در طول این مدت زمان به سرمایه‌گذاران خود سود ثابت یا سود سهام پرداخت می‌کنند. اصل سرمایه نیز در تاریخ سررسید به سرمایه‌گذار بازپرداخت خواهد شد.
شما به عنوان سرمایه‌گذار با خرید واحدهای بهترین صندوق درآمد ثابت، در پرتفوی متنوع این صندوق که اغلب شامل اوراق قرضه دولتی و شرکتی است، سرمایه‌گذاری می‌کنید. نرخ بهره صندوق درامد ثابت بر اساس ارزش خالص دارایی صندوق و دارایی‌هایی که در آن سرمایه‌گذاری کرده، تعیین می‌شود. سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت، برای سرمایه‌گذارانی مناسب است که به دنبال سود ثابت و کم ریسک با یک پرتفوی متنوع هستند. نرخ سود اختصاص داده شده به سبد صندوق درآمد ثابت، به نوع و سبک سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد.
بررسی سود و ریسک صندوق‌های درآمد ثابت
زمانی که تصمیم به سرمایه‌گذاری می‌گیرید، باید آنالیز اوراق بهادار با درآمد ثابت را انجام دهید. برای ارزیابی اینکه کدام سرمایه‌گذاری درصد ریسک و سود مناسب شما را پوشش می‌دهد، چند تکنیک وجود دارد.
- عملکرد بهترین صندوق درآمد ثابت با ارزیابی رابطه ریسک و سود آن به دست می‌آید؛ یعنی درصد ریسک با درصد سود پرتفوی صندوق با یکدیگر مرتبط هستند. زمانی که ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، بازده و سود آن نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین شما به عنوان سرمایه‌گذار باید بپذیرید که درصد سود سالانه مثلاً ۲۵ درصد بر اساس درصد ریسک پایین اوراق بهادار پرتفوی تعیین شده است.
- یکی دیگر از مواردی که باید به آن توجه شود، دوره زمانی بهترین صندوق درآمد ثابتی است که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید. اوراق قرضه و صندوق‌های درآمد ثابت، نسبت به نوسانات نرخ بهره داخلی و بین‌المللی تأثیرپذیرند و میزان ریسک با دوره زمانی اندازه‌گیری می‌شود. بنابراین توجه به دوره زمانی یکی از مهمترین جنبه‌های سرمایه‌گذاری در این صندوقها است.
بنابراین، در مقایسه بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت، باید درصد ریسک اوراق بهادار، دوره زمانی و نرخ بهره را مد نظر قرار دهید.
رتبه‌بندی اعتباری صندوق‌های درآمد ثابت چگونه انجام می‌شود؟
یکی از قطعات پازل تعیین درصد سود بهترین صندوق درآمد ثابت، رتبه‌بندی صندوقها و نهادهای دولتی و شرکتی منتشرکننده اوراق قرضه است. این کار توسط آژانس‌های رتبه‌بندی (Rating Agency) انجام می‌شود؛ به این صورت که این آژانس، آنالیزهای خود را دوره‌ای منتشر و رتبه‌بندی بهترین صندوق‌های درآمد ثابت را بررسی می‌کنند. با تغییر رتبه‌بندی، اوراق بهادار قرضه مورد نظر، تحت تاثیر افزایش یا کاهش ارزش قرار می‌گیرند. این آژانس‌ها به شکل جهانی، منطقه‌ای یا محلی فعالیت دارند و نقش مهمی را در تعیین ارزش اوراق بهادار ثابت ایفا می‌کنند. رتبه‌بندی شرکت‌های منتشرکننده اوراق بهادار بر اساس عوامل زیر صورت می‌گیرد:
- پیشینه و تاریخچه شرکت
- استراتژی و فلسفه شرکت
- تجزیه و تحلیل ریسک‌های تجاری
- تجزیه و تحلیل ریسک‌های مالی شرکت
- تجزیه و تحلیل تیم مدیریت
این رتبه‌بندی شرکت‌های منتشرکننده اوراق قرضه، در پرتفوی و میزان سود بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری درامد ثابت در بورس، تاثیر زیادی دارد؛ به این معنی که پُرسودترین صندوق‌های درآمد ثابت سعی می‌کنند تا بر اساس رتبه‌بندی شرکت‌ها بر روی بهترین اوراق بهادار تمرکز داشته باشند.
عوامل موثر بر نرخ بهره صندوق درآمد ثابت
عوامل متعددی بر نرخ سود یک صندوق درآمد ثابت تاثیر گذارند. این صندوقها بسته به اعتبار خود، پرتفویی متشکل از چندین اوراق بهادار را ایجاد می‌کند. بهترین صندوق درآمد ثابت، در سبدی از بهترین و شاخص‌ترین اوراق بهادار درآمد ثابت، از معتبرترین شرکت‌های و نهادهای دولتی سرمایه‌گذاری می‌کند. اعتبار اوراق بهادار درآمد ثابت همچون اوراق قرضه، گواهی سپرده بانکی و سهام، یکی از عوامل موثر در تعیین نرخ بهره این صندوقها است. از عوامل دیگر می‌توان به ترکیب دارایی‌ها و ارزش دارایی‌های خالص صندوق اشاره کرد که نرخ بهره سالانه یا دوره‌ای بر اساس آنها تعیین می‌شود.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در بهترین صندوق درآمد ثابت
صندوق‌های درآمد ثابت می‌توانند گزینه خوبی برای سرمایه‌گذارانی باشند که به دنبال درآمد ثابت و ریسک کم هستند. این صندوقها پرتفوی متنوع از اوراق بهاداری همچون اوراق قرضه شرکتی و دولتی، گواهی سپرده و غیره را برای سوددهی ثابت به سرمایه‌گذار ارائه می‌کند. به طور کلی برخی از مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت موارد زیر است:
- تولید درآمد ثابت
- ریسک پایین
- نقدینگی
تولید درآمد ثابت
بهترین صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً درآمد ثابتی را در طول عمر اوراق قرضه و بدهی، به سرمایه‌گذاران از طریق سود اوراق قرضه، بهره سپرده‌های بانکی یا سایر روش‌ها، پرداخت می‌کنند.
ریسک پایین
صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً ریسک کمتری نسبت به سایر انواع سرمایه‌گذاری‌ها مانند سهام دارند؛ زیرا این روش سرمایه‌گذاری معمولاً نسبت به سهام ثبات بیشتری دارد.
نقدینگی
صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً نقدینگی بالایی دارند و سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی سهم خود را بفروشند و پول نقد خود را دریافت کنند.
البته معایب و ریسک سرمایه‌گذاری در بهترین صندوق درآمد ثابت نیز شامل موارد زیر است:
- بازده پایین
- ریسک نوسانات قیمت و نرخ بهره
- هزینه‌های مدیریت
بازده پایین
این صندوقها معمولاً بازده کمتری نسبت به سایر انواع سرمایه‌گذاری‌ها مانند سهام دارند؛ چراکه اوراق بهادار با درآمد ثابت، معمولاً بازده کمتری نسبت به سهام دارند.
ریسک نوسانات قیمت و نرخ بهره
صندوق‌های درآمد ثابت نیز ممکن است دچار نوسانات قیمت شوند. به عبارتی دیگر، ارزش واحدهای صندوق در طول زمان ممکن است افزایش یا کاهش یابد.
هزینه‌های مدیریت
بهترین صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً هزینه‌های مدیریتی دارند. این هزینه‌ها از سود سرمایه‌گذاران کسر می‌شود و می‌تواند بازده سرمایه‌گذاری را کاهش دهد.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت
سرمایه‌گذارانی که به دنبال اضافه کردن اوراق قرضه با درآمد ثابت به پرتفوی خود هستند، گزینه‌های متنوعی را پیش رو دارند. امروزه بیشتر کارگزاران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، دسترسی به طیف وسیعی از اوراق قرضه از خزانه‌داری و بانک‌ها گرفته تا اوراق قرضه شرکتی و دولتی را برای مشتریان خود، فراهم می‌کنند.
انواع صندوق‌های درآمد ثابت شامل موارد زیر است:
- صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت مشترک (Mutual funds)
- صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بورس (ETF)
۱. صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت مشترک (Mutual funds)
برای کسانی که تمایل و یا توانایی کافی برای سرمایه‌گذاری به روش اوراق قرضه فردی را ندارند، صندوق سرمایه‌گذاری مشترک گزینه خوبی به نظر می‌رسد. این صندوقها، اوراق قرضه متنوعی را در یک پرتفو به مشتری ارائه می‌دهند که هم ریسک سرمایه‌گذاری، کاهش پیدا می‌کند و هم می‌توان نرخ بهره مناسب‌تری را با توجه به تنوع اوراق دریافت کرد. صندوق‌هایی همچون صندوق درآمد ثابت صخره، با مدیریت حرفه‌ای پرتفو، جریان درآمد ثابت و بدون ریسک برای این کار وجود دارند.
۲. صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بورس (ETF)
با وجودی که صندوق درآمد ثابت ETF، مشابه صندوق مشترک عمل می‌کند، اما برای سرمایه‌گذار دسترس‌پذیر و مقرون به صرفه است. معمولاً ETFهای درآمد ثابت، اوراق قرضه با شاخص‌های خاص را با سررسید متفاوت و متغیر دنبال می‌کنند. بهترین صندوق درآمد ثابت ETF، به راحتی قابل معامله در بورس است و سبد سرمایه‌گذاری آن با دارایی‌هایی همچون سهام و کالا نیز ادغام می‌شود.
از نظر نوع سوددهی و ریسک نیز بهترین صندوق درآمد ثابت به انواع زیر تقسیم می‌شود:
- صندوق درآمد ثابت با سود: در این نوع صندوقها، درآمد ثابت در زمان‌های مشخص به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.
- صندوق درآمد ثابت بدون سود: در این نوع از بهترین صندوق درآمد ثابت، سرمایه‌گذار نه از طریق درآمد ثابت و تقسیم سود ماهانه یا سالانه، بلکه از تفاوت قیمت صدور و ابطال درآمد کسب می‌کند.
اوراق سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت کدامند؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت معمولاً بر دارایی‌ها و یا اوراق بهادار با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ که اوراق قرضه شرکتی و دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضه شهرداری‌ها و گواهی سپرده بخشی از اوراق بهادار با درآمد ثابت هستند.
بهترین صندوق درآمد ثابت، پرتفوی خود را با چندین اوراق قرضه با نرخ بهره مناسب و متنوع ایجاد می‌کند و با مدیریت حرفه‌ای خود برای سرمایه‌گذاران امکان کسب درآمد از این اوراق بهادار را فراهم می‌کند. سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه دولتی از ریسک کمتر با درآمد پایین‌تر نسبت به اوراق قرضه شرکتی که ریسک و درآمد بالاتری دارند، برخوردار است.
آشنایی با ویژگی‌های صندوق درآمد ثابت صخره
یکی از مهمترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار، صندوق درآمد ثابت صخره است که پرتفوی آن شامل اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی، سپرده بانکی و سهام می‌شود. این صندوق با سود موثر ۲۷/۷۵ درصد سالانه، توسط مدیران سرمایه‌گذاری حرفه‌ای مدیریت می‌شود و هر سرمایه‌گذار به ازای سرمایه‌گذاری در این صندوق گواهی سرمایه‌گذاری دریافت می‌کند.
صندوق سرمایه‌گذاری صخره، به عنوان یکی از بهترین صندوق‌های درآمد ثابت، دارای اغلب مزایای این نوع سرمایه‌گذاری است. این صندوق بر اساس اساسنامه و امیدنامه خود ویژگی و مزایای زیر را به سرمایه‌گذار ارائه می‌دهد:
- کاهش هزینه سرمایه‌گذار از طریق تقسیم هزینه‌ها بین همه سرمایه‌گذاران؛ هزینه‌هایی از قبیل بکارگیری نیروی‌های متخصص، آنالیز اطلاعات و گزینش سبد بهینه اوراق بهادار
- مدیریت حرفه‌ای صندوق و دسترسی به حجم بالای سرمایه انباشت شده در صندوق برای انتخاب بهترین راه سرمایه‌گذاری متنوع و کم ریسک
- به واسطه مدیر صندوق مواردی همچون دریافت سود سهام و کوپن اوراق بهادار و تصمیم‌گیری در خصوص مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌ها را از طرف سرمایه‌گذاران انجام می‌دهد.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که بهترین و پرسودترین صندوق درآمد ثابت، صندوقی است که بیشترین درصد سود را در یک دوره زمانی ثابت پرداخت کند؛ البته انتخاب پرسودترین صندوق بدون شک به اهداف سرمایه‌گذاری شما و نحوه استفاده از سود حاصل از آن نیز بستگی دارد.
سوالات متداول
۱. درصد سود بهترین صندوق درآمد ثابت چگونه تعیین می‌شود؟
نرخ بهره صندوق‌های درآمد ثابت بر اساس ارزش دارایی خالص صندوق، ترکیب دارایی‌ها و ارزش اوراق بهاداری که در آن سرمایه‌گذاری می‌کند، تعیین می‌شود.
۲. مزیت سرمایه‌گذاری در بهترین صندوق درآمد ثابت چیست؟
سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار درآمد ثابت مزایای زیادی دارد که برای نمونه می‌توان به ریسک گریز بودن، کسب درآمد ثابت و نقدینگی اشاره کرد.
۳. صندوق‌های درآمد ثابت در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند؟
بله؛ بسته به سیاست‌های صندوق، سهام نیز در سبد سرمایه‌گذاری با اوراق بهادار ثابت ادغام می‌شود که معمولاً تا سقف ۱۰ درصد است.
